De IBON-koffer van Samsonite doet alles anders, enkel doordat je hem anders opent. Voor mede-ontwerper Lukas Van Campenhout is het een voorbeeld van de Research through Design-methode, die het maakproces vóór de tekentafel en de theorie plaatst. Wat kunnen andere onderzoeksdomeinen nog leren van productontwikkelaars?
Lukas Van Campenhout, senior industrieel ontwerper bij Achilles Design en docent productontwikkeling aan de Universiteit Antwerpen, maakte deel uit van het ontwerpteam voor de nieuwe IBON-koffer van Samsonite. De grote innovatie van de IBON-koffer was simpelweg het idee om de koffer dwars door het midden te splitsen. Hierdoor blijft de koffer bij het openen dezelfde grootte, omdat de schelpen naar beneden klappen. Een handvat in het midden van de koffer maakt het optillen gemakkelijk, en handvatten aan de zijkant maken hem nog mobieler. Ten slotte zijn er ook fixatiepanelen ontworpen om de inhoud van de koffer vast te houden.
Research through Design
Van Campenhout ziet de IBON-koffer niet alleen als een product, maar ook als een voorbeeld van de Research through Design-methode, waarbij ontwerpers zich richten op het maken van prototypes. In tegenstelling tot klassiek onderzoek, waarbij eerst een theorie wordt ontwikkeld, wordt bij Research through Design al ontwerpend en experimenterend kennis opgedaan. “De Samsonite-koffer is niet gestart op de tekentafel, maar doordat iemand een witte tape dwars over een koffer plakte. Het is maar op dat moment dat je doorkrijgt dat met zo’n sluiting de koffer niet groter wordt als je hem opent.”
Academische context
Van Campenhouts kijk op het ontwerpproces leidde hem na een carrière van vijftien jaar als ontwerper naar een doctoraat in productontwikkeling en industrieel design. “Ik wilde gaan nadenken over mijn eigen handelen. Met het doctoraat ben ik maar gaan inzien hoe uniek ontwerpen is.” Het integreren van de Faculteit Ontwerpwetenschappen in de universiteit biedt volgens Van Campenhout een boeiende academische context voor productontwikkeling. Hij is van mening dat het principe van Research through Design ook interessant kan zijn voor andere onderzoeksdomeinen.
De Samsonite-koffer is niet gestart op de tekentafel, maar doordat iemand een witte tape dwars over een koffer plakte.
Dematerialisatie
Van Campenhouts eigen onderzoek richt zich voornamelijk op dematerialisatie vanuit het perspectief van industrieel design. Hij stelt vragen bij digitalisering, omdat fysieke objecten volgens hem een intrinsieke waarde hebben die fundamenteel anders is dan hun digitale tegenhangers.
“De digitalisering is een technologische evolutie, geen menselijke. Er wordt mij op dat vlak al wel eens nostalgie verweten, maar ik ben helemaal niet tegen digitale stromen. Digitaal staat voor dynamisch, vloeiend, flexibel, enzovoort. Maar net zo goed staat fysiek voor iets persistent, voor traagheid. De vorm van een object, fysiek of digitaal, maakt wel degelijk iets uit. De vraag is dus: ‘Wat gaan we houden?’ En hoe kan industrieel ontwerp daar een rol in spelen?”
Betaalmodule
Een van zijn ontwerpen, een conceptuele betaalmodule, maakt een betaalhandeling meer tastbaar zodat gebruikers zich er meer bewust van worden dat ze geld uitgeven. Veel participanten zeiden dat het conceptueel betaaltoestel hen meer het gevoel gaf van daadwerkelijk geld over te dragen. Dit zou erop kunnen wijzen dat wij een vorm van digitaal betalen kunnen bedenken die de betaler bewuster betrekt. “Die fysieke omgang met digitale stromen vind ik erg interessant.”